Two examples of scientific prose

There is a paragraph in the paper Quantitative determination of calcium, magnesium, and zinc in fingernails by laser-induced breakdown spectroscopy, which goes like this:

Electron number density (n_e) calculated from the width of the H_α lines was also used to assess validity of the standard matrices for analysis of nails. The spectra used for the calculation were acquired in the spectral window shown in Fig. 1. The full width of the line at 656.2 nm was measured and an iterative calculation was performed using the equation ∆λ_1/2=2.50×10⁻⁹α_1/2n_e^2/3 with α_1/2 interpolated from tables by Griem [15]. The resulting electron number densities for plasmas formed on the nails, filter paper, and keratin pellet were 1.0×10¹⁶, 8.6×10¹⁵, and 7.7×10¹⁵ respectively. Because the width of the Zn line at 481.0 was also greater than the spectrometer limited line width, this line could also be used to estimate electron number density using ∆λ_1/2=2ωn_e/10¹⁶ according to Gojani [16]. In this case, using ω=0.1 gives electron densities of 1.2×10¹⁶, 1.3 ×10¹⁶, and 1.0×10¹⁶ cm⁻³ for the nails, filter paper, and keratin pellet respectively. In this case, it can only be concluded that the electron density of the plasmas formed on the nails, filter papers, and keratin pellets were all approximately 10¹⁶.

It makes me very happy to see my paper quoted, furthermore, quoted in Talanta, a Q1 journal in analytical chemistry. But, the better surprise is that I am quoted by name in the same paragraph as Griem. I don't know what made authors write the paragraph as they did, because I did not derive the equation they refer to; in fact, this equation can be found in many other papers and books. In any case, I am happy they did what they did.

***

In the paper Hydrodynamic theory of electromagnetic fields in continuous media, Mario Liu writes:

Therefore, hydrodynamic equations (such as in ferrofluids or nematics) employing Eqs. (2) without α and β would indeed lead to blatantly nonsensical results and is not usually done.

I find the quote funny, because it gives some humanity to the usually dry scientific prose. But, I can't find the unusual cases when the mistake to which Liu refers to is done.

Learning Japanese

I'm trying to come up with a sort of Ten Commandments for Learning Japanese, but I can't reach to number ten. What I've got so far is this:

1. Thou shalt not use keigo.
2. Thou shalt start with kanji.
3. Thou shalt not translate literally, not even close to it.
4. Thou shalt write and speak and write again in Japanese only, using kanji (typing is OK, don't pay attention to strokes and stuff like that, just get the message through).
5. Thou shalt not expect people to laugh at your jokes as told in Japanese.
6. Thou shalt not think that by knowing おいしい、寒い、暑い、そうですね、そうですか、すごい、you know any Japanese.
7. ...
8. ...
9. ...
10. Thou shalt not use keigo, not if you haven't at least passed JLPT N1 with a 100% score on all sections, if you are not 110% sure what you're doing, or if you don't want to get embarrassed - stick to the ーます form, which covers a huge range of situations.

怖い夢

こんな夢を見た。

私が広い部屋にいる。右の壁に海の絵がある。この絵の下には花瓶と枯れた花がある。天井から重そうなシャンデリアが吊り下げられてある。左の壁は見えない。

大きい地震が起きた。「どうすればいいのでしょうか。まず、テーブルの下にもぐろう」と思い出しながら、シャンデリアが壊れ、テーブルに落ちた。壁にあった絵は大きく揺れた。水は花瓶に流出した。花は十一りんも生きていた。

「地震から全部壊れたよ。」と後ろから来た女の人が言った。「その花を食べられないよ。今からどうする？ファストフードばかりだ。」

私はうなずいた。

「あなたは、いつも何を考えているの？」と女性といて小さい白ウサギが聞た。「あなたはファストフードが気に入っていると思うよ。」

「いやそれどころか、嫌いです。」と私が答えた。

「外にいい食べ物があるはずだ。」と女性が言って出た。小さい白ウサギも早く出た。

携帯電話代わりにウサギを持っている女の子は最近の子どもと違う。有機農産物も好きらしい。でも、女の子はウサギほど大きいくなかただ。

私も外へ行きたかった。しかし、走るとしても、動けなかった。その時、枯れた花は元気になって、女の子のような声で歌った。これを聞いた時、私はびくりして起きた。

こんな変な夢は、最近同時に『不思議の国のアリス』と『中級へ行こう』を読んでいるからだ。

Second attempt at astrophotography

This is a photo of the Moon on my second attempt at astrophotography (or, selenography). A map from the original image file can be found here. I recommend downloading the file and viewing with your pdf viewer, instead of using Google Docs reader.

Nobel for Literature

I find it easy and enjoyable to try and predict the winner for the Nobel Prize in Literature. This Prize is a mirror of what is regarded as good and noble in this long moment in time, at this blue dot in space.

I haven't read much literature this year, although I enjoyed Brecht's Life of Galileo. Still, I would like for Paul Auster and Tom Stoppard to be awarded, because both of these authors - among other things - deal with chance, which I think has become quite important in our interconnected lives. Off I go to read The Almighty Chance then.

古いニュース

ゴヤニさんは日本の物語を訳した
(このゴヤニは妹です）

「石之助という山村の総領の息子は、妹たちとは母が違ううえに父親から愛してもらえない。それで、石之助を養子に出して家は妹に婿をとって継がせようという相談を、十年前から耳いていて面白くない。」

このような日本の物語はアルバニア語でも読むことができます。翻訳家は今まで色々な雑誌に（Sheshi, Mehr Licht, Ars）自分の詩や他の作家の作品の翻訳を載せた。

ゴヤニトリナさんはさいきんおもしろいミッション（任務）をはじめました：二十四才で肺結核で亡くなった日本人の作家の作品を訳した。それが樋口一葉です。彼女は早くに家の主人になり、二十の時に結婚の申し込みがありましたが、彼女はそれを断った。その時に最初の物語が出来上がった。

ゴヤニさんはこの仕事は難しいけれども楽しかったと言いました。一年前から樋口一葉の作品９つを英語から訳しています。樋口一葉は生活に苦労し、亡くなったが、日本の近代文学の一番最初の女流作家です。

今回訳した物語は九つ：雪の日、わかれ道、琴の音、十三夜、月の夜、にごりえ、たけくらべ、大つごもり、闇桜。

この九つの物語には十九世紀の日本の社会が写し出されている。今は樋口一葉の家は博物館になっている。

Sikur t'i kisha 100 k€

Në postin e mëparshëm e arsyetova me shumë fjalë qëndrimin tim kundër financimit të botimit Open Access të punimeve shkencore dhe kundër themelimit të revistave të reja me adresë Kosovën. Më shkurt mund të isha shprehur duke shkruar se

• shkencëtarët nga Kosova kanë mundësi t'i bëjnë të hapura punimet e tyre pa shpenzime shtesë, dhe
• shkencëtarët nga Kosova duhet të botojnë në revista të ngritura e të respektuara ndërkombëtare, dhe të mos e humbin mundin dhe kohën e çmuar në revista lokale.

Meqë një nga vetitë dalluese të kosovarëve është ta mendojnë veten në pozita në të cilat nuk janë dhe meqë edhe vet jam kosovar, syn i rezistova të fantazuarit se "çka do të bëja me njëqind mijë euro". Rrjedhimisht, në këtë post do t'i jap tri propozime për t'i shpenzuar 100 000 euro. (Uroj që të kem durimin dhe ngenë që t'i përpunoj këto propozime për aplikim vitin tjetër.)

1. Arkiva (repository) e Kosovës

MAShT përmes DShT mund (dhe duhet) të themelojë një arkivë online me punimet shkencore të financuara nga buxheti i Kosovës. Punimet duhet të jenë të hapura për të gjithë botën. Në këtë mënyrë, shkencëtarët nga Kosova ballafaqohen drejtpërdrejtë me komentet dhe vërejtjet e kolegëve të tyre të interesuar. 

Arkiva duhet të përfshijë edhe doktoraturat e dhëna nga institucionet publike në Kosovë (Universiteti i Prishtinës) apo të financuara nga buxheti i Kosovës, e kjo do të largonte menjëherë hijen e keqe që i ka rënë jetës akademike në Kosovë në lidhje me doktoraturat e dobëta apo plagjiaturat.

2. Revista popullarizuese shkencore

MAShT do të mund të financonte një revistë popullarizuese (të përmuajshme, jo të specializuar), me artikuj ekskluzivisht nga autorët e financuar nga MAShT dhe ku punëtorët shkencorë nga Kosova do ta shpjegonin punën e tyre. Sikurse e kam cekur edhe në postin e mëhershëm, komunikimi i specializuar me kolegët bëhet përmes botimeve në anglisht në revista ndërkombëtare, të cilat nuk pritet t'i lexojë qytetari i interesuar i Kosovës. Porse, një revistë popullarizuese do të ishte e mirëseardhur, sepse kam bindjen që qytetarët përgjegjës, gazetarët, dhe profesionistët tjerë do të mund ta përkrahnin, kritikonin dhe vlerësonin mirë punën shkencore.

Do të më pëlqente sikur kjo revistë (e llojit magazine, jo journal) të fokusohej në kultivimin e shkencës tek të rinjët (moshat 10 - 20 vjeçare), sepse kjo është mosha kur formohet ndjenja për shkencën. Si një shembull i mirë mund të shërbejë Matematičko-fizički list, që botohet në Kroaci, e që ka qenë udhërrëfyese e shkencës për shumë gjenerata nga Ballkani.

Si shembull i keq që nuk duhet ndjekur mund të shërbejë revista Mësuesi i Kosovës, që botohet nga MAShT, revistë e cila më shumë i përngjet albumit fotografik të ministrit se sa një botimi periodik me vlerë për mësuesit. Pa hyrë në detaje, vërej se në tre numrat e fundit, nga gjithsejt 85 foto, ministri Ramë Buja gjendet në 35 prej tyre, kurse shumica e fotove tjera janë stock photo librash, shkollash, nxënësish e fëmijësh, pa lidhje të drejtpërdrejtë me artikullin. Më duket se kjo revistë nuk shënon asnjë përparim krahasuar me Shkëndijën e moçme.

3. Honorariumi

100 000 euro mund të shpërndahen edhe duke ju dhënë honorar autorëve të punimeve të botuara në revista të mira ndërkombëtare. Mendoj se kjo formë është më stimuluese dhe konkurruese për botime të reja shkencore, se sa pagesa e botimit. Për më tepër, në këtë rast, të hollat do të mbeteshin në Kosovë, pra nuk do të shkonin në xhirollogaritë e shtëpive botuese botërore.

Duke lexuar për praktikat e dobëta vjet, uroj që sivjet situata të përmirësohet, edhepse mbetem skeptik.

Shpenzime të (pa)nevojshme?

DShT i MAShT-it ka shpallur konkurs për grante shkencore, të ndarë në dy pjesë: grantet për projekte të vogla, me shumë të përgjithshme 150 000 euro (5 mijë deri në 10 mijë euro për projekt), dhe për publikime (botime) të punimeve shkencore, me shumë të përgjithshme 100 000 euro. Nga sa shkruhet në konkurs, nuk e kam të qartë nëse DShT do të përkrah botimin e punimeve të veçanta (sistemi Open Access), apo do të përkrah botimin e revistave shkencore me adresë Kosovën (në konkurs shkruan se "Për institucionet kërkimore-shkencore që konkurrojnë me revista shkencore të karakterit ndërkombëtar (që kanë redaksi ndërkombëtare dhe numra identifikues ndërkombëtarë (ISSN, etj.) afati i aplikimit zgjatet deri më 1 shtator 2013.")

Investimet e Qeverisë në shkencë janë për t'u përshëndetur, mirëpo mendoj se shpenzimet për botime janë të panevojshme, pa marrë parasysh nëse përkrahen punimet e veçanta apo revistat shkencore. Në vijim do ta arsyetoj këtë qëndrim, duke e marrë parasysh botimin e punimeve të shkencave natyrore dhe inxhinierike në revista a organe periodike - pra, ky gjykim përjashton botimet e librave apo përkthimet, si dhe punimet nga shkencat shoqërore, për të cilat nuk kam njohuri - por, edhe duke e pranuar se nuk i di qëllimet dhe arsyetimet e DShT-it për këtë financim. Indirekt, duke u bazuar në "Udhëzimet e Aplikimit për Fondet e Botimit të MASHT", mësohet se botimet financohen për "t'i bërë të disponueshme për një publik sa më të gjërë, duke i promovuar", e supozoj se një arsyetim i tillë vlen edhe për këtë çështjen në diskutim.

Konsideroj se botimi përbën një pjesë të rëndësishme të punës shkencore, të barabartë në vlerë me ndërtimin e hipotezave, eksperimentimin, analizën e të dhënave, e të tjera si këto. Por, nuk duhet harruar se botimi është elementi i fundit i ciklit të punës shkencore, pra vjen pasi që janë ndërtuar hipoteza, janë bërë eksperimente, e janë ndërtuar teori. Nga ana tjetër, leximi i punimeve të botuara përbën elementin fillestar në punën shkencore, sepse nga aty lindin idetë dhe mësohen metodat për të ndërmarrë një punë shkencore. Pra, problemi nuk është te botimi, por te pagesa nga mjetet e pakta të shtetit të Kosovës për të (po e zë si të vërtetë që në Kosovë lexohet literatura shkencore dhe prodhohet shkencë).

Ekzistojnë disa modele të botimit të punimeve shkencore. Modeli tradicional dhe dominues njihet si lexuesi paguan. Sipas këtij modeli, autori e dorëzon punimin, kurse shtëpia botuese e boton dhe promovon këtë punim. Zakonisht, qasja në punim mundësohet përmes bibliotekave, të cilat parapaguhen në revista. Shtëpitë botuese nuk e paguajnë autorin, si dhe i mbajnë të drejtat autoriale, edhepse ato janë shumë fleksibile dhe i lejojnë autorit të drejtën për ta postuar punimin në arkiva (repositories), si psh në arkiva qendrore globale (arXiv, PubMed Central), në arkiva të universiteteve, apo edhe në faqet personale të autorëve. Gjithashtu, autorit zakonisht i lejohet përdorimi i materialeve nga punimi për ripërdorim në punime të tjera a përmbledhje monografike. Revistat më prestigjioze dhe më serioze e ndjekin këtë model.

Me zhvillimin dhe masivizimin e Internetit filloi të shfaqet edhe një model i ri, i njohur si autori paguan. Sipas këtij modeli, autori e paguan shtëpinë botuese për t'ia botuar dhe promovuar punimin, kurse lexuesi ka qasje falas në punim (Open Access). Zakonisht, autori i mban të drejtat autoriale. Në të shumtën e rasteve pagesa e botimit bëhet nga fondet e projektit apo nga institucioni ku punon autori. Motivet e autorit për ta paguar botimin e punimit janë të ndryshme, mirëpo ato kryesisht konsistojnë në përhapjen sa më të gjërë e më të shpejtë të punimit, që rezulton në ngritjen e ndikimit të punës shkencore të autorit, apo në arritjen e normave-kuotave të punimeve të botuara nga autori (ky motivi i dytë zakonisht vlen për profesorë universiteti, të cilët mund të avancohen vetëm nëse kanë një numër të caktuar punimesh për vit, pa marrë parasysh cilësinë).

Për momentin, duket se e ardhmja e botimeve të punimeve shkencore po shkon drejt adaptimit të modelit të dytë, pra ku autori paguan, edhepse një dozë e lartë dyshimi në suksesin e vazhdueshëm të këtij modeli është prezente. Shumë shtëpi botuese që punojnë me seriozitet dhe që botojnë punime të nivelit të lartë, e kanë adaptuar edhe modelin ku autori paguan, paralel me metodën tradicionale të botimit. Disa botues tjerë punojnë vetëm në modelin Open Access, kurse një numër jo i vogël mashtruesisht e kanë gjetur në këtë model mundësinë për t'i zhvatur do pagesa nga autorët mendjelehtë (shih psh http://scholarlyoa.com/ ku diskutohen në hollësi këto probleme). Rezistenca kryesore ndaj mënyrës së botimeve Open Access fokusohet në korruptimin e shtëpive botuese, që rezulton në cilësinë e dyshimtë të punimeve.

Për momentin, Kosova lë shumë për të dëshiruar në shkencë dhe në botimin e punimeve shkencore. Revistat që botohen në Kosovë, si Kërkime i AShAK, bëhen një herë në vit, me mangësi jo vetëm teknike, dhe nuk janë të hapura për lexim pa parapagim. Kosova nuk figuron në listën e vendeve të indeksuara nga SJR, kurse kërkimi në Scopus apo në Thomson Reuters jep më pak se 1000 punime me adresë Universitetin e Prishtinës (supozoj që UP është bartësi kryesor i hulumtimit shkencor në Kosovë). Detajet për gjendjen e mjerë të punës shkencore që bëhet në Kosovë gjenden në punimin e M. Osdautajt Gjendja e hulumtimit shkencor në Ballkanin Perëndimor dhe në Kosovë, Kumtesat nga Konferenca Vjetore "Java e Shkencës 2012", ku shkruan se Kosova qëndron prapa të gjitha vendeve të rajonit si për nga cilësia, ashtu edhe për nga sasia. (Kjo përmbledhje është edhe një shembull i punës ad hoc që bëhet me botimin e punimeve shkencore: redaktori i përmbledhjes mirret edhe me detaje teknike të botimit, si përpunimi i kopertinës, edhepse më duket se nuk është dizajner profesionist.)

Shpenzimi i 100 000 eurove për botimin në formë të hapur të punimeve shkencore nuk garanton përmirësim të punës shkencore. Por, edhe sikur të vlente e kundërta, shumë shtëpi botuese që botojnë revista serioze në Open Access ju mundësojnë botimin pa pagesë shkencëtarëve nga vendet e varfëra, ku gjithsesi bën pjesë edhe Kosova; pra, Kosova mund dhe duhet të përfitojë nga subvencionimet e mundshme, në vend se të financojë sistematikisht botimin. Nga ana tjetër, një llogari e thjeshtë thotë se shuma e ndarë mjafton për botimin e 50 - 100 punimeve në revista të kalibrit superior, përderisa nga Kosova në tërësi dalin rreth 200 punime në vit (sipas M. Osdautaj, në kumtesën te Java e Shkencës 2012, edhepse kjo shifër më duket shumë optimiste). Pra, druaj se këto mjete do të shpenzohen për botime në revista me cilësi të dyshimtë (ka autorë nga Kosova që kanë rënë pre e shtëpive botuese diskutabile), e që si rezultat do ta kenë vetëm plotësimin e normës së punimeve të botuara, pa një përfitim thelbësor shkencor.

Edhe nëse konkursi është hapur për të financuar botimin e revistave me adresë në Kosovë, mendoj që vërejtjet kundër janë më të fuqishme se arsyetimet pro këtij veprimi. Në Kosovë ka disa revista shkencore, si Kumtesat e AShAK apo revistat e shtëpisë botuese Ilirias, por cilësia apo mbarëvajtja e tyre është shumë e dobët. Këto botime nuk dëshmojnë aq për punën shkencore, por më tepër për një inercion (Kumtesat) apo dëshirë (Ilirias), dhe karaterizohen me mungesa profesionalizmi (psh, redaksia e Kumtesave e ruan të drejtën që të mos e arsyetojë refuzimin e botimit, kurse Ilirias nuk ka më shumë se 100 punime në shtatë revistat që i boton që më se dy vjet). Nëse këto revista kanë vështirësi, çka do ta arsyetonte themelimin e një reviste të re?

Përvojat nga rajoni janë të ndryshme, por kryesisht vërehet se alternativa e botimit në revista ndërkombëtare preferohet para botimit në revista vendore. Shembujt nga rajoni që ilustrojnë botimet me hile janë të shumtë. Para disa kohe u vërejtën disa dallavere me botime në mes të një shtëpie botuese në Bosnje e Hercegovinë dhe shkencëtarëve nga Serbia, kurse shtëpia botuese InTech nga Rijeka ka bërë nam për të keq dhe gjendet në top-listat e botuesve me cilësi diskutabile.

Edhe shkencëtarët shqiptarë kanë tentuar të organizojnë botime shkencore. Instituti Alb-Shkenca, që mbledh një numër të madh studiuesish shqiptarë, boton dy revista shkencore: Aktet (revistë vjetore e specializuar) dhe ANASH (revistë vjetore popullarizuese, por që nuk botohet që nga 2011). Është bindja ime se që të dy revistat kanë dështuar të kenë ndikim në avancimin dhe shqyrtimin kritik të shkencës. Mirëpo, jam i hapur për një diskutim të vlerës së këtyre botimeve, sepse do të doja që ta kem gabim. Nga ana tjetër, FShN i Universitetit të Tiranës e ka gjetur një zgjidhje për të bërë të njohur punën e vet duke i vënë buletinet haptazi në Internet bazuar në platformën e Google, e cila nuk besoj se kushton shumë.

Si një shembull pozitiv i praktikave botuese serioze nga rajoni mund të shërbejë Croatian Medical Journal, revistë e cila i ka kaluar kufijtë rajonal dhe ka arritur ta ruajë integritetin dhe cilësinë shkencore përkundër turbulencave të shumta (këshilli botues ka qenë nën trysni të mëdha nga departamentet e universiteteve që të pranojnë për botim punime, në mënyrë që autorët të arrijnë normën e nevojshme të botimeve). Shtrohet pyetja se a mund t'u rezistojnë presioneve të ngjajshme botues nga Kosova.

Një zhvillim të ri paraqet shkrirja e revistave shkencore. Për shembull, revista solide Fizika A, bashkë me shumë revista tjera nga Europa Qendrore, është shkrirë në publikimin e ri EPJ, kurse Fizika B është shuar tërësisht. Pra, duke e vërejtur këtë trend, cili mund të jetë arsyetimi i themelimit apo përkrahjes së një reviste shkencore nga Kosova?

Përmbledhtas, përderisa botimi serioz i punimeve të respektuara shkencore bëhet në nivel ndërkombëtar (dhe në gjuhën angleze), inicimi i botimeve lokale apo me qendër në Kosovë nuk duket se ofron një alternativë që duhet përkrahur: shkencëtarët nga Kosova kanë mundësi të zgjedhin një numër të madh revistash të ngritura ndërkombëtare për t'i botuar punimet e veta, kurse shkenca në Kosovë nuk do të përfitonte nga përvojat botërore përmes themelimit të një reviste lokale tash.

むかし むかし。。。

Kepler Museum in Prague and the Calendar

The most interesting thing one gets from the Kepler Museum in Prague is the ticket, which indicates the moment the ticket is printed by showing the momentary state of the sky.

To me, this ticket is another testimony of the importance of calendar, which separates a civilization from a culture, and a reminder that an empire can be built without the wheel, but not without the calendar.

What makes a good teacher?

I have argued for quite some time that a good teacher is one that comes up with good questions, and a good question is one that is precise and fertile.

But, I always felt that this is only part of what makes a teacher good. I found the other part while reading Gessen's Perfect Rigor, where Sergei Rukshin reveals his secrets to success: listening.

Now, listening is an activity that requires patience, attentiveness, time, and honesty, and one should not confuse listening to hearing.

Note 1: I admit that the question posing as the title of this post is not a good one, precisely because of the adjective good.

Note 2: According to the book, Sergei Rukshin is the best mathematics coach in the world, having instructed students that went to win more than seventy medals in International Mathematical Olympiads.

インタビューで

社長：日本語は？

アルディアン：話せますよ。。。

社長：\(^_^\)

アルディアン：でもね、私の日本語をだれも分かりません。

社長：(･_･?)

アルディアン：でもね、心配しないでください、私もだれもの日本語を分かりません。

社長：(｡_ﾟ)?